Trung Quốc hối thúc công khai chi tiêu công

Tháng 1 vừa qua, chính quyền làng Bạch Miêu ở tỉnh Tứ Xuyên đã công khai trên Internet hàng loạt chi tiêu, bao gồm cả chi phí cho một bữa ăn kinh doanh.


Ba tháng trước, yêu cầu của một đại biểu Quốc hội về việc chi tiêu cho Asiad tại Quảng Đông đã khiến nhiều người chú ý.

Chúng ta không nợ nần


"Bao nhiêu tiền đã được chi cho Asiad? Chính quyền tỉnh có nợ nần không? Nếu có thì chúng ta sẽ lấy tiền ở đâu để cải thiện cuộc sống của người dân?”, Trung Nam Sơn, một chuyên gia y tế nổi tiếng, đại biểu Quốc hội Trung Quốc hỏi.

"Đem sổ sách kế toán ra ánh sáng là cách làm tốt để giảm bớt tham nhũng”. Ảnh minh họa: onlineanabolika

Trương Tiết Minh, phụ trách Sở Tài chính Quảng Châu, thủ phủ tỉnh Quảng Đông đã đưa ra câu trả lời.


"Tổng ngân sách của chính quyền thành phố là 120 tỉ nhân dân tệ. 10,9 tỉ được sử dụng để cải thiện cơ sở hạ tầng, bao gồm xây dựng hệ thống tàu điện ngầm, đường xá và cầu cống”, ông nói.

Trương nhấn mạnh, ngoài số tiền này, chính phủ trung ương và chính quyền tỉnh cũng có những hỗ trợ tài chính cho Quảng Châu. “Nói chung, chúng ta không thu được nhiều, nhưng không nợ nần”.

Cho dù lời giải thích của ông Trương có làm hài lòng người chất vấn hay không, thì một điều đã trở nên rõ ràng: người dân ngày càng chú ý nhiều hơn tới việc chi tiêu, mua sắm của chính quyền.

Tại phiên họp thường niên của hội đồng nhân dân thành phố Quảng Châu, 505 nhà lập pháp đã thảo luận dự toán ngân sách 42,5 tỷ nhân dân tệ của chính quyền. Báo cáo bao gồm 108 đơn vị chính quyền, dày tới 800 trang. Những thành viên Quốc hội chất vấn, các quan chức trả lời các câu hỏi cụ thể liên quan tới việc sử dụng ngân sách.

"Ngân sách được số hóa theo chủ trương của chính phủ”, Lưu Thương Tề, một quan chức thuộc văn phòng nghiên cứu kho hoạc thuộc Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết. “Nếu chính quyền không công khai ngân sách, người dân bình thường sẽ không thể biết được chính quyền đang làm gì và những công việc ấy có cần thiết hay hữu ích không”.

Ông tin là đã có những tiến bộ đáng kể kể từ khi dân thường chú ý nhiều hơn tới việc chi tiêu của chính quyền.

Trong kỳ họp năm nay của hội đồng nhân dân thị trấn Tân Hà, thành phố Ôn Lĩnh thuộc tỉnh Chiết Giang, lần đầu tiên, đại biểu địa phương đã đề xuất sửa đổi dự thảo ngân sách, liên quan tới việc sử dụng 155,3 triệu nhân dân tệ.


"Chính quyền không giấu giếm"


Trên thực tế, đầu năm 2008, các tình nguyện viên tại Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông đã yêu cầu chính quyền địa phương và bộ ngành minh bạch hóa ngân sách hiện tại. Cùng năm đó, họ đã được chấp thuận đọc và ghi lại ngân sách của chính quyền Thâm Quyến. Lần đầu tiên, chính quyền đã công khai sổ sách kế toán cho người dân.

Tháng 1/2010, chính quyền làng Bạch Miêu ở tỉnh Tứ Xuyên, phía tây nam Trung Quốc đã thực hiện “chính quyền không giấu giếm” sau khi đưa lên mạng Internet hàng loạt các mục chi tiêu, bao gồm cả chi phí cho một bữa ăn kinh doanh. Một số người cho rằng, tiền sử dụng cho việc tiếp đón các quan chức viếng thăm quá nhiều, và yêu cầu cần chi tiêu nhiều hơn để cải thiện đường xá trong làng, cho mạng lưới cung cấp điện và chất lượng nước uống.

Tháng 5 vừa qua, Cục kế hoạch xây dựng tại Ôn Lĩnh đã công bố chi tiết ngân sách trên nhật báo Ôn Lĩnh, chiếm toàn bộ một trang báo. Ngày hôm sau, một người dân địa phương đã gọi tới Cục hỏi tại sao, sau khi tổng cộng tất cả các mục, con số của họ cộng lại khác với con số công bố. “Ánh sáng mặt trời là cách chống ăn mòn tốt nhất”, Lí Thành Yên, một giáo sư tại Đại học Bắc Kinh nhấn mạnh: "Đem sổ sách kế toán ra ánh sáng là cách tạo tiền đề nhân dân giám sát, cách làm tốt nhằm giảm bớt tham nhũng”.

Theo Lưu Thương Tề, công khai ngân sách chính quyền có thể giúp các quan chức sửa đổi chính sách đưa ra: "Sau khi nắm rõ việc sử dụng từng khoản tiền, người dân có thể đưa ra đề xuất tiền nên chi tiêu thế nào và cần thiết ở đâu. Vì thế, nó thực sự giúp ích trong nỗ lực cải thiện cuộc sống người dân”.

Trong khi đó, Thạch Kim Xuyên, giáo sư ở Đại học Chiết Giang thì tin rằng, công khai hóa ngân sách trong nhân dân là bước đi lớn trong quá trình cải tổ dân chủ của Trung Quốc. "Làm như vậy, chính quyền địa phương đã mang sức mạnh và quyền đưa ra những quyết định lớn vào tay người dân, cũng như cải tổ được chất lượng chính sách của chính quyền”, ông đánh giá.

Tuy nhiên, Trung Quốc mới chỉ ở giai đoạn đầu tiên đem chi tiêu ngân sách công bố với dân. Theo Lí Đức Đào, một tình nguyện viên đã nỗ lực thúc đẩy các chính quyền công khai ngân sách, chỉ có 21 trong 114 đơn vị chính quyền ở thành phố Quảng Châu “mở sổ sách kế toán” với người dân. Thậm chí, kể cả khi công khai sổ sách, không phải ai cũng có thể hiểu hết mọi con số.

Thừa nhận các vấn đề, Lưu Thương Tề ở Bộ Tài chính nói: "Cải cách không thể hoàn thành trong sớm chiều, và tiến trình xem xét ngân sách cần được cải thiện.Trong tương lai, các hạng mục sẽ cụ thể hơn, dễ hiểu hơn”.

(theo Cri)