Thận trọng chọn địa điểm, công nghệ điện hạt nhân

Trước những lo ngại của đại biểu Quốc hội (ĐBQH) về an toàn điện hạt nhân (ĐHN) sau sự cố nghiêm trọng tại nhà máy ĐHN Fukushima 1 (Nhật), sáng 29-3, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã báo cáo thêm về những đánh giá của Chính phủ về sự cố này cũng như bài học rút ra cho dự án ĐHN Ninh Thuận.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, ngay sau khi nhận được thông tin về sự cố ở Nhật, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng theo dõi chặt chẽ tình hình, và giao hai bộ Khoa học và Công nghệ, Công Thương cùng Tập đoàn Điện lực EVN nghiên cứu, rút kinh nghiệm. Nhận định cho đến nay là Fukushima 1 và các nhà máy ĐHN ở Nhật đều được thiết kế để chống động đất, có tính toán đến các ảnh hưởng khác nhau. Các nhà máy đều được trang bị nhiều hệ thống làm mát độc lập, nguồn điện độc lập với nhiều kịch bản sự cố.

Với sự chuẩn bị như vậy, sự cố xảy ra tại Fukushima 1 là hi hữu: Cùng lúc gặp vấn đề với nhiều lò phản ứng, nhiều sự cố xảy ra đồng thời (động đất, sóng thần) và trong lúc xử lý sự cố tiếp tục hứng chịu dư chấn, nên cả bốn cấp làm mát đều không thể hoạt động. Sự cố Fukushima 1 được xếp loại là nghiêm trọng, thang 5/7 (thảm hoạ Checrnobun là 7/7).

Từ sự cố Fukushima 1, Chính phủ rút ra bài học cho dự án ĐHN Ninh Thuận là lựa chọn địa điểm, công nghệ cần thận trọng; phải tính tới tất cả các yếu tố có thể ảnh hưởng an toàn, kể cả trường hợp cực đoan nhất là động đất, sóng thần, máy bay lao vào và những trường hợp nhiều sự cố xảy ra một lúc. Ngoài ra, cần xây dựng hệ thống văn bản pháp luật đầy đủ; chú trọng công tác đào tạo nhân lực ĐHN đủ ứng phó trong mọi tình huống, kể cả khi có sự cố. Xây dựng các mô hình ứng phó khẩn cấp, đồng thời diễn tập thường xuyên có sự tham gia của công chúng.

Ngoài phần báo cáo trên, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cũng thông tin thêm về việc xử lý sai phạm tại Vinashin. Theo đó, đến nay Thanh tra Chính phủ đã hoàn thành công tác thanh tra toàn diện, đang tổng hợp tình hình, số liệu, hoàn thiện báo cáo để trình lên Thủ tướng xử lý và báo cáo QH. Mảng điều tra hình sự với những cá nhân tại tập đoàn này, Bộ Công an đang tiếp tục củng cố chứng cứ để xử lý nghiêm minh, kịp thời, khách quan, đúng luật. Phó Thủ tướng cũng đề nghị ĐB nào có quan tâm cụ thể thì “gửi yêu cầu về Chính phủ để nhận văn bản trả lời tới từng ĐB”.

Cũng liên quan đến nội dung này, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho biết chiều 28-3, Thường vụ QH đã họp, thảo luận và cân nhắc đề xuất của một số ĐB về việc thành lập uỷ ban lâm thời điều tra, xử lý các sai phạm ở Vinashin. Theo đó, “vấn đề này đã và đang được các cơ quan có trách nhiệm của Đảng và Nhà nước xem xét xử lý giải quyết theo thẩm quyền. Vì vậy, Uỷ ban Thường vụ QH đề nghị QH không lập uỷ ban lâm thời để điều tra”.

“Chúng tôi kiến nghị khi xây dựng nhà máy điện nguyên tử tại Ninh Thuận phải hết sức chú ý khả năng tác động của sóng thần vì công trình cũng dự kiến xây dựng gần bờ”. PGS-TS Phan Trọng Trịnh, Trưởng phòng Địa động lực - Viện Địa chất Việt Nam, nhấn mạnh tại hội thảo “Động đất, sóng thần tại Nhật và kinh nghiệm rút ra đối với Việt Nam” do Hội Kiến tạo VN và Hội Khoa học và kỹ thuật địa vật lý VN tổ chức ngày 29-3. Theo ông Trịnh, sở dĩ có kiến nghị này là bởi khi có động đất từ Malina (Philippines), nếu có sóng thần, khoảng thời gian lan truyền tới bờ biển VN khoảng 2 giờ đồng hồ. Vùng chịu tác động mạnh nhất của sóng thần là Đà Nẵng kéo tới Ninh Thuận.

Thủ tướng vừa phê duyệt đề án “Triển khai các biện pháp bảo vệ an ninh trong lĩnh vực năng lượng điện nguyên tử”. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an, Quốc phòng, Khoa học và Công nghệ, Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, UBND tỉnh Ninh Thuận và các tỉnh, TP cùng phối hợp thực hiện dự án ĐHN Ninh Thuận bảo đảm an ninh, an toàn cho tất cả các giai đoạn của dự án. Đồng thời, bảo đảm an ninh, bảo mật trong các nội dung, quá trình lựa chọn nhà thầu, thiết kế, thẩm định công nghệ và thiết bị, đánh giá địa điểm và các tác động môi trường khu vực nhà máy ĐHN. Dự kiến kinh phí chi cho việc đảm bảo an ninh nhà máy ĐHN Ninh Thuận khoảng 60 tỉ đồng.

Nguồn:phapluattp